Truyền thông đại chúng gần đây chỉ tràn ngập những thông tin về cơn bão crypto, hay đúng hơn, tất cả chỉ tập trung vào giá Bitcoin. Xem crypto chỉ giống như một loại tài sản hay như một bong bóng đã khiến truyền thông ngó lơ đi vấn đề thực sự: các ngân hàng đầu tư có khả năng bị sụp đổ.
Có tới 1500 loại cryptocurrency
Với ICO thì việc huy động vốn đã trở nên đơn giản hơn bao giờ hết. Kết quả là 1500 cryptocurrency đã ra đời. Chỉ mới vài năm trước, không ai nghĩ rằng một công ty nhỏ với vài nhân viên có thể huy động hàng triệu đô la chỉ dựa vào sách trắng của công ty. Nhưng giờ đây, start up hoàn toàn có thể thực hiện được điều đó, với điều kiện có một ý tưởng đột phá và sách trắng khoảng 12 trang hoặc ít hơn. Nhờ chuẩn ERC20 tận dụng Blockchain Ethereum, ai cũng ra mắt được token với khoản phí tiết kiệm và không phải xây dựng Blockchain từ con số 0 tròn trĩnh.
Rõ ràng là Ethereum có thể đã bị ra rìa bởi những nền tảng mạnh mẽ hơn. Nhưng tính đến thời điểm hiện tại, Ethereum chiếm tới hơn 80% thị trường. Trong số 580 token thì tới 475 token là con của Ethereum Blockchain.
Nguồn: Coinmarketcap.com, Tháng 2 2, 2018
Điểm thiên tài trong thiết kế Blockchain Ethereum chính là đơn giản hóa việc huy động vốn. Bạn chỉ cần tiến hành một hợp đồng thông minh nếu muốn tổ chức ICO. Mỗi lần ETH (Token của Ethereum) được gửi tới địa chỉ hợp đồng, hợp đồng sẽ tạo ra những đồng token mới. Những đồng token này sẽ được tự động gửi tới cho người gửi ETH. Tôi nghĩ phố Wall nên bắt đầu hoảng sợ đi là vừa, bởi Ethereum đang khiến những ngân hàng đầu tư trở nên thừa thãi.
Phương pháp dựng sổ hay book building vốn luôn là cây vàng hái lộc ở Phố Wall, và các ngân hàng đầu tư sẽ đóng vai trò bên trung gian giữa người quản lý tài sản và công ty hoặc chính phủ đang muốn tăng nợ hay vốn sở hữu (IPO). Trước đó, không có cách nào vượt qua họ – nhưng giờ thì mọi thứ đã khác. Tuy nhiên, ngân hàng vẫn chưa cảm nhận được cơn đau từ vết cắn – nhưng những nhà tư bản đầu tư mạo hiểm thì tinh ranh hơn. Hiện nay, khó mà bắt gặp họ trong danh sách những nhà đầu tư tiền ICO. Những nhà đầu tư tư bản buộc phải thích ứng, hoặc chấp nhận đi vào dĩ vãng. Phố Wall cũng không phải ngoại lệ.
Source: Coinmarketcap.com, February 2, 2018
Không chỉ là “Uber hóa”
Ban đầu, tôi định đặt tiêu đề bài viết là “Tình trạng “Uber hóa” của phố Wall”, nhưng rồi tôi chợt nhận ra những điều Uber đang làm không khác gì các ngân hàng. Đó là liên kết nguồn cung (vốn) với nguồn cầu (các nhà đầu tư) và chiếm khoản phí trung gian. Nói một cách đơn giản, Uber can thiệp vào một khoanh vùng chưa từng có sự chuyển mình nào từ khi ra đời, bởi cung và cầu luôn liên kết với nhau không hiệu quả đến kì lạ. Các ngân hàng hiện đã đang liên kết nguồn cung và cầu, nhưng nếu công nghệ Blockchain can thiệp vào thì sao? Thì ngân hàng sẽ buộc phải nhường bước.
Ethereum sẽ can thiệp vào thị trường trái phiếu
Bây giờ, chúng ta thử nghiền ngẫm vụ kinh doanh sinh lời nhất trên phố Wall: Phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Năm ngoái, các công ty trên khắp thế giới đã phát hành hơn 3.5 tỉ tỉ đô la trái phiếu. Bằng cách nào? Một công ty ủy nhiệm cho ngân hàng đầu tư, ngân hàng đầu tư sau đó sẽ bán trái phiếu được gửi tới các quỹ lương hưu và quản lí tài sản. Ngân hàng đầu tư kiểm soát thị trường do có quyền hành đối với quản lí quỹ. Nhưng một khi ICO đã thành công, vai trò trung gian của ngân hàng không còn cần thiết, bởi các công ty có thể liên lạc trực tiếp với nhà đầu tư thông qua phát hành trái phiếu thông minh. Cụ thể như thế nào, hãy xem xét ví dụ sau.
The issuance
- Công ty V tạo ra một hợp đồng thông minh trên Blockchain của Ethereum mô phỏng cách thức trái phiếu hoạt động (ví dụ: thanh toán coupon bán nửa năm và trả lại khi đến thời hạn)
- Các nhà đầu tư muốn tham gia vào IBO (Phát hành cô phiếu lần đầu) sẽ gửi ETH tới địa chỉ hợp đồng và làm rõ mức coupon thấp nhất họ sẵn lòng chấp nhận.
- Ngay khi IBO kết thúc, hợp đồng thông minh sẽ tự động sắp xếp trong sổ đặt hàng những nhà đầu tư sẵn sàng chấp nhận mức coupon thấp nhất. Các nhà đầu tư sau đó sẽ đổi coupon ra trái phiếu.
- Những nhà đầu tư không được vào danh sách sổ đặt hàng sẽ tự động nhận lại được số ETH họ đã gửi tới địa chỉ hợp đồng thông minh.
Dịch vụ ghi nợ
- Cứ 6 tháng một lần, các nhà đầu tư nhận được coupon (lãi suất) như đã ghi trong hợp đồng thông minh.
- Nếu công ty V không muốn đặt mình vào rủi ro khi giá trị của Ethereum tăng mạnh, các khoản thanh toán sẽ bằng ETH nhưng sẽ được thay đổi dựa trên tỉ giá hối đoái của Ethereum ra đơn vị tiền thường của trái phiếu. Trước khi thanh toán coupon, hợp đồng thông minh sẽ lấy tỉ giá hối đoái giữa tiền thường và Ethereum từ một nhà cung cấp thông tin đáng tin cậy, sau đó trả đúng số lượng ETH.
- Hoặc lựa chọn thứ 2: thanh toán coupon và trả lại nhà thầu bằng token, hỗ trợ bởi tiền fiat và có thể chuộc lại thông qua một cơ quan tài chính đáng tin cậy.
- Khi đến thời hạn, hợp đồng thông minh sẽ chi trả cả coupon và nhà thầu (hoặc cùng số ETH hoặc đồng đô la Mĩ thông qua Ether hoặc token hỗ trợ bởi fiat).
Câu hỏi được đặt ra: con người có cần thiết trong tiến trình vừa rồi không? Không! Chúng ta cần sự tham gia của con người khi viết hợp đồng thông minh. Nhưng tương tự như chuẩn ERC20, khả năng hợp đồng trái phiếu thông minh được tiêu chuẩn hóa sẽ sớm ra mắt. Hợp đồng trái phiếu thông minh được kiểm toán có thể giảm thiếu rủi ro lỗi phần mềm trong hợp đồng thông minh hiện tại.
Trái phiếu thông minh và tiềm năng vô hạn
Phương thức hoạt động của thị trường trái phiếu hiện nay khiến nhiều nhà đầu tư bị gạt khỏi cuộc chơi. Mua một cổ phiếu thông thường thường sẽ ngốn khoảng $5000 đến $200000. Do đó, nhiều nhà đầu tư không còn lựa chọn nào khác ngoài việc mua vốn chung hoặc ETFs bao gồm nhiều trái phiếu. Với trái phiếu thông minh, ai cũng có thể đầu tư kể cả khi chỉ có $10 và có một phần trái phiếu. Các nhà đầu tư đang ở nước ngoài có thể đầu tư cho nước mình. Các doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ được tiếp cận những lựa chọn tài chính mới mẻ, đa dạng hơn ngân hàng thương mại. Vi cổ phiếu có thể được phát hành, với giá trị gần không. ICO mới chỉ là sự bắt đầu và các thị trường tài chính hãy sẵn sàng đón mặt những thay đổi mạnh mẽ đến từ trái phiếu thông minh.
